Üçüncü Tepede Hayat - Beyazıt Meydanı'nın Derin Tarihi
Üçüncü Tepede Hayat - Beyazıt Meydanı'nın Derin Tarihi
Beşir Ayvazoğlu
İstanbul, 2012 - Kubbealtı Neşriyat
Beşir Ayvazoğlu, "Divanyolu: Bir Caddenin Hikâyesi"nden sonra şimdi de komşu bir semtin, Beyazıt Meydanı'nın tarihini anlatıyor "Üçüncü Tepede Hayat / Beyazıt'ın Derin Tarihi"nde. Kitap basit bir semt tarihi değil, mekânları, bu mekânlardan geçen şairleri, yazarları, sanatkârlarıyla bir kültürün tarihi. Turgut Cansever, İslâm kültüründeki şehir imajını 'cennet tasavvurunun bir yansıması' olarak tanımlar. 'Bilge mimar'a göre "İslâm mimarisi, kontrolden çıkmış 'ratio'nun ürünü değildir. İslâmî-dinî akidelerin, İslâm'ın kozmolojik telakkilerinin ve tevhid anlayışı bağlamındaki İslâmî tavırların yansıması ve ürünüdür.
İstanbul'un üçüncü tepesine tahtını kuran Beyazıt semtinin macerasında, Cansever'in tevhid idrakinin yansıması olarak gördüğü mimari anlayışı ve bu anlayıştan uzaklaşma sürecini görmek mümkündür. Merkezde Cennetmekân Bayezid-i Veli Han yâdigârı muazzam cami, çevresinde medrese, aşhane, ahiret yurdunun ilk durağı hazire, dünyalık temin edilen çarşı, ilim erbabının uğrak yeri sahaf dükkânları, çınar ağaçlarının gölgelendirdiği meydan, manzaranın tamamlayıcısı güvercinler, tathir-i beden için hamam, Fatih'in ilk sarayı, ahşap konaklar, salaş evler... Yönünü kıbleye çevirmiş binalar arasındaki ahengi bozmak için Tanzimat sonrasında planlı olarak yapılan Harbiye Nezareti binası, yıkımlar, tarih kıyımları, meydan düzenlemeleri, mekâna şeref veren insanlar ve bütün keşmekeşine rağmen hâlâ cazibe merkezi günümüzün Beyazıt'ı... Beşir Ayvazoğlu, "Divanyolu: Bir Caddenin Hikâyesi"nden sonra şimdi de komşu bir semtin, Beyazıt Meydanı'nın derin tarihini anlatıyor "Üçüncü Tepede Hayat"ta.