• Millî Kültür

  • Millî Kültür

  • Kültür, milli; medeniyet, milletler arasıdır.

  • "Medeniyet gül alıp gül satmak, gülü gül ile tartmaktır. Ömer Özercan

Copyright 2024 - Custom text here

Frank Lloyd Wright ve Şelale Evi

 

Frank Lloyd Wright 1867'de Richland, Wisconsin'de doğdu. 1877 Wisconsine taşındı ve Wisconsin Üniversitesine girdi. Okulda birkaç mekanik çizim ve temel matematik dersi gördükren sonra, Chicago'daki    J.L Silbee'nin ofisinde çalışmak için ayrıldı. Burada bir iki geçirdikten sonra Adler ve Sullivan gibi iki büyük mimar ile çalışmaya başladı. Wright, mimarlıkta yeni bir iç mekan kavramı geliştirdi.Halen günümüzde de devam eden tek fonksiyonlu mekan kavramını reddederek, ortak mekanları bulunan birbirine kenetlenmiş, iç içe mekanlar tasarladı. Wright, denemeleri boyunca kazandığı tecrübeler doğrultusunda 'Praire Evi' fikrini ortaya koydu. Bu ev tipi yataylığın ön planda olduğu, alçak, uzun, 'L' ve 'T' biçimi plan organizasyonlarına sahipti. Bu tasarladığında tuğla, odun gibi basit malzemeler kullanıldı.

1914 senesinde Tailesin Wisconsindeki Evi ve stüdyosu yanıp kül oldu.Yangımda eşi de olmak üzere ev halkının çoğunu kaybetti.Bu trajedi sonrası Wright mimari biçimini daha salt ve katı formlara yöneltti.1932 de Taliesin Vakfını kurdu. Bu vakıf yapı tasarım sektöründe eğitim görenlere burs vermekteydi. 4 yıl sonra Johnson evini şelale evini tasarladı ve inşaa etti. Bu eserler wrightin kariyerinde bir dönüm noktası oldu.Bunu üzerine tekrar ev mimarisine yöneldi.'Prairie Evi'nden sonra 'Usonian Evi'ni geliştirdi. Bu tasarım ile düşük gelir düzeyine sahip insanların konut ihtiyacına cevap vermiş oldu.

Wright yaşamına son dönemlerinde büyük projelere imza attı. Kuşkusuz Batı Taliesin onun için önemkiydi bir kış geri döndü ve Phonix Arizona'da stüdyosunu inşaa etti ve 1959 senesinde Batı Taliesinde öldüTasarım anlayışı ise kendisi biçim ve fonksiyon birdir diye özetlemiştir. Japon mimarisi, De stijl, Fonksiyonalizm ve Ekspresyonalizm etkilendiği akımlar arasında görülür.

Amerika Pittsburgh şehrinde Bear Run nehri üzerinde bulunan Fallingwater (şelale ev) expressionist modern akıma ait organik mimarinin en onemli eserlerinden biri. Mimarı Frank Lloyd Wright yapıyı şelalenin üstündeki kayalara oturtmuş ama evin şelale manzarası yok! Sebebi de mimarın "şelaleyi görmek değil yaşamak gerektiği" düşüncesi. 1935 yılında tasarımı yapılan, 1936-1939 yılları arasında da inşaatı yapılan Fallingwater, 1937'den 1963'e kadar Kaufmann ailesinin haftasonu evleri olmuş. 1964'de müze olarak halka açılmış. Yılda 120.000 ziyaretçisi var. Evin maliyeti günün fiyatlarına göre $155.000 civarında. Evin içinden nehre inen basamaklar var.

Pencerelerin taş duvarla birleştiği noktalarda doğrama yok. Camlar taşların arasına açılan oluklara yerleştirilmiş. Pencerelerin konumu ve şekli evin içinde yaşayan kişiye dışarıyla içiçe yaşıyormuş hissi vermek için tasarlanmış.

Yapıda öne çıkan özellik, balkonları. Balkonların genişliği çok fazla, bu yüzden balkonların geniş olması yapıda zamanla statik problemler ortaya çıkmasına neden olmuş. Balkonların açıklığı o kadar fazla ki eğilmeler artık gözle görülebiliyor. Yani artık balkonlar kendi ağırlığını bile taşıyamaz halde. Bunu gören mühendisler 2002 yılında yapıda restorasyona gidiyorlar. Restorasyon sırasında  Water Hall adındaki mühendisin balkonlara takviye kolonları yapılması isteği yapı sahipleri tarafından kabul görmüyor.

f t g m